افغانستان

نقشه مصرف تنباکوی سازمان صحی جهان (WHO)، بر اساس آخرین داده‌ها، افغانستان را جزء کشورهایی می‌داند که میزان مصرف تنباکوی آن نظر به کشور های همسایه کمتر است. در این نقشه، افغانستان را می‌توان به رنگ آبی مشاهده کرد، یعنی هر فرد در این کشور سالانه بین 1 تا 499 نخ سیگرت مصرف می‌کند.

افغانستان کنوانسیون سازمان صحی جهان را در مورد کنترول دخانیات (WHO Framework Convention on Tobacco Control) در 29 جون 2004 به امضا رسانید که نهایتا در 13 آگست 2010 توسط این کنوانسیون پذیرفته شد. هرچند معلومات اندک و اعداد و ارقام اندک را می‌توان از منابع داخلی در مورد مصرف تنباکو بدست آورد، اما هیچ‌کدام از این آمارها پذیرفته شده و استاندرد نیستند. وزارت صحت عامه هم هیچ‌گونه آمار و ارقام دقیق از استفاده تنباکو در افغانستان در دست ندارد.

با نگاه کردن به آمار امراض سیستم تنفسی، حداقل می‌توان بصورت تخمینی میزان مصرف تنباکو را حدس زد (هرچند امراض تنفسی عوامل دیگری نیز می‌توانند داشته باشند). آمار سازمان صحی جهان نشان می‌دهد که سرطان های ریه عامل 0.5 درصد مرگ‌ها در افغانستان هستند و گفته می‌شود که تقریبا 1105 نفر طبق آخرین آمار (سال 2018) بر اثر این سرطان از بین رفته اند.

مصرف دخانیات شایع‌ترین عامل خطر برای امراض غیر ساری است. دخانیات تنها محصول در جهان است که نیمی از کاربران خود را می‌کشد. سالانه تقریباً 6 میلیون نفر بر اثر دود مستقیم و غیر مستقیم جان خود را از دست می‌دهند. تا سال 2020، این تعداد به 7.5 میلیون نفر افزایش می‌یابد و 10 درصد از کل مرگ‌ها را شامل می‌شود. با این حال، اگر روندهای فعلی ادامه یابد، دخانیات سالانه نزدیک به 8 میلیون نفر را در طول دوره منتهی به 2030 می‌کشد. برآورد می‌شود که سیگرت کشیدن 71 درصد از سرطان‌های ریه، 42 درصد از امراض مزمن تنفسی و نزدیک به 10 درصد از امراض قلبی و عروقی را ایجاد می‌کند. بیشترین میزان مصرف دخانیات در میان مردان در کشورهای کم درآمد و متوسط است.

در افغانستان اطلاعات مربوط به سیگرت کشیدن و تأثیرات آن بر سلامتی محدود است. با این حال، نظرسنجی جهانی دخانیات جوانان در سال 2010 نشان می‌دهد که بیش از 16٪ از جوانان تا به حال سیگرت کشیدن را امتحان یا آزمایش کرده‌اند، 90٪ از آنها در 13 سالگی سیگرت کشیده‌اند، 17٪ از اطفال تحت تأثیر غیرمستقیم دود دخانیات قرار گرفته‌اند، 21 ٪ از شاگردان گفتند که اکثر دوستان نزدیک آنها سیگرت می‌کشند، 18٪ از شاگردان فکر می‌کنند که دود غیر مستقیم دخانیات مضر نیست.

علاوه بر این، یک مطالعه اخیراً انجام شده در کابل نشان داده‌است که «شیوع دخانیات در مردان 15 ساله و بالاتر 35.2٪ تخمین زده می‌شود. یافته‌های مطالعه نشان می‌دهد که 46٪ از پاسخ دهندگان در مقطعی از زندگی خود دخانیات مصرف کرده‌اند. در مجموع، 85.4٪ (35.2٪ به‌صورت فعال سیگرت می‌کشند و 50.2٪ به صورت غیر مستقیم با آن مواجه‌اند) پاسخ دهندگان به نوعی در معرض دود سیگار بودند. «یافته‌های مطالعه نشان می‌دهد کسانی که در خانواده‌ای بزرگ شده‌اند که اعضای خانواده آنها در حال مصرف دخانیات بودند، در مقایسه با پاسخ دهندگانی که اعضای خانواده آنها دخانیات مصرف نمی‌کردند، بیشتر مصاب مصرف دخانیات شده‌اند.

جمهوری اسلامی افغانستان کنوانسیون حمایتی WHO در زمینه کنترل دخانیات را امضا و تصویب کرده است. علاوه بر این، وزارت صحت عامه قانونی برای کنترل دخانیات تهیه کرده است که قبل از تصویب نهایی توسط کابینه و پارلمان در وزارت عدلیه در حال بررسی است.

منبع:

https://www.who.int/tobacco/en/atlas8.pdf